Review Tham Quan Làng nghề đúc đồng Đại Bái Bắc Ninh ở đâu, lịch sử 2022

Làng nghề đúc đồng Đại Bái  từ lâu nhiều người biết đến với nghề đúc đồng thủ công. Sau hàng thế kỷ thăng trầm với nghề, Đại Bái ngày nay được nghe biết như một làng nghề cổ truyền nâng tầm phát triển mạnh mẽ và uy lực, đem lại biến đổi tích cực về kinh tế thế gới cho cư dân làng nghề. 

Làng nghề đúc đồng Đại Bái ở đâu ?

Làng nghề đúc đồng Đại Bái xưa có cách gọi khác là làng Văn Lãng hay làng Bưởi, tọa lạc trên dải đất cao bên bờ Bái Giang, nay thuộc xã Đại Bái, huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh.

Điểm đặt: Cụm công nghiệp làng nghề, Đại Bái, Gia Bình, Bắc Ninh 16000

Smartphone: 091 584 43 18

Lịch sử Làng nghề đúc đồng Đại Bái

Vẫn biết Làng nghề đúc đồng Đại Bái (tên nôm là “Bưởi Nồi” thuộc xã Đại Bái, huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh) chưa hẳn là một bản địa có nghề gò, đúc đồng gần nhất trên giang sơn ta, nhưng Đại Bái là một làng quê có nghề làm đồ đồng từ rất lâu năm. Thoạt kỳ thủy làng chuyên làm các đồ đồng dân dụng đáp ứng cuộc sống sinh hoạt của rất nhiều hộ dân cư như nồi, sanh, chậu, ấm, chén…

 Muốn ăn cơm trắng cá trôi

Thì về làng Bưởi đánh nồi với anh

Thời điểm đầu thế kỷ XI một người làng là ông Nguyễn Công Truyền đã có không ít công tổ chức lại chế tạo, nên nghề gò – đúc đồng của làng nâng tầm phát triển lên một bình diện mới. Tới thế kỷ XV, XVI năm ông tiến sỹ người làng Đại Bái gồm: Nguyễn Viết Lai, Nguyễn Xuân Nghĩa, Vũ Viết Thái, Phạm Ngọc Thanh, Nguyễn Công Tâm sau lúc hưu quan các ông đã về làng thúc đẩy việc chế tạo đồng thành các phường có sự đúng trình độ hóa như phường này chuyên gò nồi, phường kia chuyên làm mâm, phường khác lại chuyên làm ấm, làm chậu…Có phường chuyên bán và buôn…

Khám phá Làng nghề đúc đồng Đại Bái và những người dân nghệ nhân

Những tư liệu di tích lịch sử ở l Làng nghề đúc đồng Đại Bái có lưu lại: vào đầu thế kỷ XI nhờ công của ông Nguyễn Công Truyền sáng tạo nên nghề gò đồng với đa dạng và phong phú mới đẹp và truyền dạy nghề cho dân mà dần biến thành nghề chính của làng. Sau khi ông mất, dân làng đã đề cao ông làm tổ nghề. Phương thức đây khoảng 200 năm, các thợ giỏi của làng nghề đã lên kinh thành Thăng Long lập phường nghề thủ công.

Phố Hàng Đồng ở khu khu du lịch phố cổ TP. hà Nội ngày nay chuyên kinh doanh đồ đồng dân dụng, mỹ nghệ, nhiều chủ phòng trưng bày ở đây có nguồn gốc xuất xứ dân làng Đại Bái. Theo chỉ dẫn của anh Hoàng Văn Tuấn, chủ một cửa hiệu trên phố Hàng Đồng, chúng tôi tìm về quê nghề gốc làng Đại Bái, tỉnh Bắc Ninh. Khác với liên tưởng về một làng quê vùng đồng bằng Bắc bộ, khung cảnh ở làng nghề như một phố thị.

Con đường nhựa rộng phẳng lì đưa vào làng nghề với các nhà cao tầng liền kề đẹp lung linh. Ở sát bên các phòng trưng bày phơi bày đồ đồng mỹ nghệ là các xưởng nghề luôn vang tiếng máy, tiếng búa đục chạm. Đi trên đường làng, có lẽ rằng dấu tích xưa của làng quê còn sót lại là các di tích lịch sử lịch sử văn hóa cổ truyền tiêu biểu trong làng. Đây là khu lăng ông tổ nghề Nguyễn Công Truyền, đình Văn Lãng, đình Diên Lộc, chùa Diên Phúc và câu truyện dân làng kể về lễ giỗ tổ nghề vào trong ngày 29 tháng chín âm lịch hàng năm. Ông Nguyễn Xuân Sầm, người cao tuổi trong làng, cho biết thêm:”

Làng nghề đúc đồng Đại Bái khi thành lập làng nghề  có 4 xóm gồm: xóm Sơn, xóm Tây, xóm Giữa và xóm Ngoài. Thời kỳ đầu chỉ làm hàng dân dụng, tới dòng đời vào đầu tuần của làng nghề có 5 cụ người làng đỗ đạt tiến sỹ ra làm quan trong triều, cân nhắc nghề của quê hương đã tổ chức thành lập các phường hội làng nghề, lấn sân vào đúng trình độ hóa. Kể từ đó 4 xóm làm 4 nghề không giống nhau.

Xóm ngoài làm nghề gò nồi đồng, xóm Tây làm mâm, chậu, xóm giữa làm cái siêu đun nước và niêu con, xóm Sơn làm âu đựng trầu và các đồ thờ. Tới thời điểm này  xóm Sơn vẫn nâng tầm phát triển làm đồ thờ, chạm khảm tam khí, tranh chạm nổi.. Ngày nay dù đã có không ít sự biến đổi, đưa các máy móc, khoa học vào nghề, nhưng 4 thôn vẫn phân nghề theo cổ truyền xưa”. Nhờ có sự phân công lao động như thế mà Đại Bái qua từng thời kỳ vẫn nâng tầm phát triển, đạt tới đúng trình độ hóa nghiêm ngặt.

Những kỹ thuật luyện đồng, dòng sản phẩm càng ngày càng đa chủng loại, tinh xảo. Kỹ thuật luyện đồng, pha chế đồng đạt mức độ nâng cao, mang bí quyết riêng. Những vóc dáng đồ thờ như: Lư đồng, bát hương, đỉnh đồng, tượng đồng lần lượt được ra mắt. Dòng sản phẩm đồ đồng Đại Bái đạt chất lượng thẩm mỹ và nghệ thuật cao, được rất nhiều lái buôn tìm về để phân phối khắp các vùng trong toàn quốc. Đời nối đời, các nghệ nhân trong làng truyền nghề cho các dòng đời con cái tiếp nối nghề tổ.

Nghệ nhân Làng nghề đúc đồng Đại Bái Nguyễn Văn Lục kể: “Đất nghề để lại giá thành văn hóa cổ truyền, nên các cháu hiện nay bắt tay vào nghề rất thuận lợi. Thế hệ trẻ nắm bắt nghề nhanh, hiểu sâu văn hóa cổ truyền, tiếp thu các nét chạm khắc từ các thời vua trong lịch sử: Lý- Trần- Lê, lấy được vốn quý của rất nhiều người xưa  dẫn vào dòng sản phẩm làng nghề”.

Nếu trước đó, Đại Bái chỉ chế tạo các đồ thờ cúng thì nay đã chuyển qua các hàng hóa như : các loại tượng đồng, đỉnh đồng, lư hương, tranh tứ quý, bông hoa, các bộ đồ trà, các bộ đờ thờ, tranh chạm khảm… đòi hỏi kỹ thuật, mỹ nghệ  cao, được xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc và một trong những  nước ở địa điểm châu Á, Đông Nam Á.

Để thỏa mãn nhu cầu yêu cầu của thị trường càng ngày càng lan rộng ra, tính tới lúc này làng nghề  đã có không ít gần 70 công ty với  hơn 700 hộ làm nghề với khoảng 1.700 lao động chuyên làm các hàng hóa gò đúc đồng, các dòng sản phẩm đồng mỹ nghệ.  Làng nghề lúc này có rất nhiều nghệ nhân giỏi, đạt trình độ chuyên môn tay nghề quốc tế. Học nghề từ người chú ruột khi mới 13-14 tuổi, sau cũng được hơn 20 năm, Nguyễn Văn Trung đã nhiều người biết đến về kỹ thuật, thẩm mỹ đúc, tạc tượng. Trong câu truyện làm nghề, anh tâm sự: “

Gia đình mình thường chế tác các dòng sản phẩm như: đỉnh, lọ, lư hương, đặc điểm là các pho tượng Phật. Làm cái nghề này cần phải có tâm với nghề, yêu nghề mới làm được. Một trong những phần phải có bí quyết, kinh nghiệm, nhưng không thay đổi phải có cái tâm trong nghề  thì mới có thể làm ra các dòng sản phẩm đẹp”.

Qua bàn tay khéo léo và óc sáng tạo, từ khâu làm khuôn mẫu, kỹ thuật đúc, phôi, tỉ mẩn trong từng nét chạm, các bức tượng phật của nghệ nhân Nguyễn Văn Trung được quý khách hàng trong và ngoài nước thẩm định cao khi lột tả được nét thần thái, thổi hồn vào bức tượng phật mà nhân vật được hóa thân.

Vượt mặt các thăng trầm, chuyển động làng nghề ở Đại Bái càng ngày càng lan rộng ra và nâng tầm phát triển. Nghề thủ công cổ truyền ở Đại Bái đang bước sang quy trình tiến độ nâng tầm phát triển mới, đem lại sự biến đổi bộ mặt làng quê  và đóng góp thêm phần đổi mới đổi mới cuộc sống cư dân làng nghề.

Chuyên Mục: Review Bắc Ninh

Nguồn Blog Review Du Lịch: https://bietthungoctrai.vn/ Làng nghề đúc đồng Đại Bái Bắc Ninh