Review Du lịch chùa Dâu Bắc Ninh Ngôi chùa Phật giáo cổ nhất Việt Nam Ở đâu? Lễ hội? 2023
Chùa Dâu ở đâu ?
Bắc Ninh là vùng đất thông qua biết bao thăng trầm cùng lịch sử dân tộc, Vị trí có chùa Dâu đã được dân gian vinh danh là “đệ nhất cổ tự trời Nam”.
Chùa Dâu tọa lạc ở xã Thanh Khương, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh. Chùa có không ít tên thường gọi: Diên Ứng tự, Pháp Vân tự, Thiền Đình tự, Cổ Châu tự. Địa chỉ đấy là trọng tâm thành cổ Luy Lâu từ thế kỷ thứ II sau Công nguyên.
Chùa Dâu được thành lập vào khoảng thế kỷ thứ II sau Công nguyên, từ năm 187 đến năm 226. Sau gần 1800 năm tồn tại và phát triển, chùa Dâu đã trở thành ngôi chùa cổ nhất Việt Nam và được xem là trọng tâm Phật giáo hàng đầu của đất nước.
Giới thiệu về chùa Dâu
Chùa Dâu là điểm đến giao thoa giữa nền Phật giáo từ Ấn Độ, Trung Quốc và nền văn hóa truyền thống cổ truyền dân gian Việt Nam. Tại đây, bạn có thể tham quan kiến trúc cổ kính, chiêm ngưỡng các bức tượng Phật và những tác phẩm nghệ thuật độc đáo. Đặc biệt, chùa thờ nữ thần mây Pháp Vân trong hệ Tứ pháp gồm: Pháp Vân (Thần Mây), Pháp Vũ (Thần Mưa), Pháp Lôi (Thần Sấm), Pháp Điện (Thần Chớp) – một trong những điểm thu hút đông đảo khách thập phương đến tham quan và tìm hiểu.
Lễ hội tại chùa Dâu năm 2022
Hiện tại, thông tin về lễ hội tại chùa Dâu năm 2022 vẫn chưa được công bố. Tuy nhiên, nếu bạn muốn trải nghiệm lễ hội tại chùa Dâu, hãy đến vào ngày 15 tháng Giêng Âm lịch hàng năm để tham dự lễ hội Đền Cô Báu và chầu trời tại chùa Dâu.
Bốn vị thần này khởi thủy là thần nông nghiệp, làm ra các phép mây, mưa, sấm, chớp đáp ứng và ảnh hưởng tới việc đồng áng của không ít cư dân. Do ảnh hưởng của Phật giáo mà các vị thần đó được hóa Phật và tôn thờ.
Lịch sử của Chùa Dâu
Ngôi chùa cổ đã thông qua chưa biết bao nhiêu thăng trầm của lịch sử hàng trăm ngàn năm. Với việc bào mòn của thời hạn và hủy hoại của cuộc chiến tranh, chùa Dâu đã bị hư hỏng và phải thành lập, tu làm lại vô số. Tuy vậy, các giá thành văn hóa truyền thống cổ truyền, tâm linh được của chùa Dâu vẫn còn được gìn không thay đổi vẹn.
Nổi trội là câu chuyện về Phật mẫu Man Nương nối liền với việc ra mắt của ngôi chùa cổ đó vẫn còn được lưu truyền mãi đến ngày nay.
Năm 2013, chùa Dâu được Thủ tướng Chính Phủ xếp hạng thứ hạng thành Di tích Quốc gia nổi bật.
Cách di chuyển tới chùa Dâu
Chùa Dâu phương thức trọng tâm thành phố Bắc Ninh khoảng 20km. Từ trọng tâm Bắc Ninh bạn đi ngang cầu vượt Bồ Sơn, đi thẳng theo đại lộ 38, tới ngã tư Kinh Dương Vương – Lạc Long Quân thì rẽ trái vào Lạc Long Quân đi khoảng 10km nữa là đến chùa Dâu.
Bạn có thể tiết kiệm chi phí bằng cách đi xe bus tuyến 204 để đến chùa Dâu ở tỉnh Bắc Ninh. Lộ trình của xe bus là từ Ngã tư Phú Thị – Đường 181 – Phố Sủi – Keo – Kim Sơn – Chùa Keo – Phố Toàn Thắng – Đức Hiệp – Xuân Lâm – Hà Mãn – chùa Dâu – Thanh Hoài – Tam Á – Phố Khám – Thị trấn Hồ. Sau khi bến xe bus ở chợ Dâu, bạn chỉ cần đi bộ 400m để đến chùa Dâu.
Truyền thuyết về sự ra mắt của chùa Dâu
Theo truyền thuyết, sự ra mắt của chùa Dâu liên quan đến việc tổ chức tịch bà phật mẫu Man Nương và hệ thống phật Tứ pháp (Pháp Vân-Pháp Vũ-Pháp Lôi-Pháp Điện) hay còn gọi là (Mây-Mưa-Sấm-Chớp). Nhân vật được nhắc đến trong truyền thuyết là nhà tu hành Gia-La-Đồ-Lê, hay còn gọi là sư Khâu-Đà-La, người đến từ Tây Trúc (Ấn Độ).
Ông đã đến đất Luy Lâu dưới thời nhà Hán đô hộ, với tư cách quan cai quản quận Giao Châu, được phong là viên thái thú Sĩ Nhiếp (187-226). Tương truyền sư Khâu-Đà-La là một vị tinh thông pháp thuật, tu luyện giỏi với phép tu đứng một chân, nên người nào cũng kính nể, tôn thờ.
Phương thức chùa Linh Quang nằm gần hộ dân cư ông bà Tu Định ở Làng Mèn (Mã Xá), nơi được biết đến với lòng nhân đức và sự hâm mộ phật giáo của người dân. Ông bà Tu Định đã gửi đứa con gái yêu duy nhất tới chùa để tu đạo và bổ trợ nhà chùa với các công việc như dọn dẹp, lấy củi, nấu nướng và nhiều công việc khác.
Câu chuyện kỳ lạ
Một ngày kia, đã có khá nhiều chuyện lạ xảy ra tại chùa Linh Quang. Sau khi quét dọn xong mọi việc trong chùa, nàng Man Nương, con gái của ông bà Tu Định, đã ngủ thiếp đi bên bậu cửa. Lúc nhà sư Khâu-Đà-La tụng kinh xong và quay trở lại phòng ngủ, ông cảm nhận thấy nàng Man Nương đang thiếp ngủ. Vì không muốn đánh thức nàng, ông đã bước qua. Nhưng không ngờ, “nhân thiên hợp khí”, nàng đã hoài thai và phải về nhà ông bà Tu Định sinh con.
Ngày mồng tám tháng tư âm lịch, nàng đã hạ sinh một bé gái mà khi chào đời có mừi hương ngào ngạt, mây ngũ sắc và ánh hào quan chiếu sáng khắp vị trí. Thấy con gái “Không xã mà chửa”, ông bà Tô Định lấy làm xấu hổ với bà con làng xóm, bèn sai Man Nương đem trả con cho nhà sư Khâu-Đà-La. Nhà sư nhận lấy đứa bé từ tay Man Nương, bế đứa bé tới trước một gốc cây dung thụ trong chùa, và gõ vào cây niệm chú. Bỗng nhiên cây dung thụ liền tách ra làm đôi, nhà sư đặt đứa bé vào trong, rồi cây bỗng nhiên khép lại như cũ.
Trong một đêm mưa lớn gió lớn, cây dung thụ đã bị đổ, bị trôi xuống sông Dâu và cũng trong đêm đó thái thú Sĩ Nhiếp đã mơ cảm nhận thấy thần nhân tới báo mộng xin được tạc tương.
Sau đó Sĩ Nhiếp đã sai quân lính vớt cây dung thụ lên nhưng bao nhiêu người cũng không kéo nổi, chỉ khi bà Man Nương đưa dải yếm lôi lại thì mới có thể được.
Nhờ này mà thái thú Tô Định đã cho người đi kiếm thợ tài, khéo về tạc được bốn pho tượng.
Tương truyền khi tạc bốn ngôi tượng đã nhìn thấy mây, mưa, sấm, chớp nổi dậy , bởi vậy mà các tượng mới có tên là Pháp Vân- Pháp Vũ- Pháp Lôi- Pháp Điện hay nói một cách khác là ( Mây- Mưa- Sấm- Chớp ).
Tượng bà Dâu sau lúc tạc xong đã không còn di chuyển đi vị trí khác được bởi vậy đã được thờ tại ngôi chùa có tên là chùa Dâu từ đó.
Xác nhận lịch sử
Trên đấy là truyền thuyết dân gian truyền từ đời này sang đời khác để giải thích sự ra mắt của chùa Dâu.
Tuy nó còn đựng nhiều nhân tố ly kỳ, nhưng khi ta bóc tách đối chiếu với lịch sử dân tộc, với các thư tịch ghi chép lại của Trung Quốc thì ta có khả năng cam kết rằng chùa Dâu đã ra mắt vào thời gian thế kỷ II, muộn nhất là vào thể kỷ III sau công nguyên trong khoảng thời hạn Sĩ Nhiếp cai quản ở Việt Nam ( 187- 226 SCN ).
Truyền thuyết về sự ra mắt của Chùa Dâu là một phần của lịch sử Việt Nam, mang đầy đủ tính cách dân gian và giá trị tâm linh.
Tham quan bản vẽ xây dựng chùa Dâu Bắc Ninh
Chùa Dâu tọa lạc trên một khu đất cao, rộng, cây trồng bao vây mọc xanh cực tốt. Sân chùa với giếng nước, ao làng tạo ra khung cảnh đặc thù của vùng thôn quê phía Bắc. Phong cảnh đẹp cùng ngôi chùa cổ kính, rêu phong tạo cho khách du lịch cảm nghĩ phẳng lặng và thơ mộng tới lạ. Chùa được xây theo lối bản vẽ xây dựng “nội Công ngoại Quốc” – lối thiết kế kiến thiết đặc thù của không ít ngôi chùa cổ tại Việt Nam và các nhà Tiền Đường, Thiêu Hương, Thượng Điện được xây cao dần vào phía bên trong. Trải qua vô số lần thành lập và tu sửa, nổi bật là trong thời kỳ Lê – Nguyễn, nên chùa in đậm dấu ấn bản vẽ xây dựng và điêu khắc tượng rực rỡ của thời buổi này.
Tháp Hòa Phong 3 tầng lầu 17m
Khi lấn sân vào chùa, điểm không giống nhau thứ nhất là tháp Hòa Phong 3 tầng lầu 17m tọa lạc giữa sân. Tháp được xây bằng gạch nung. Chuông và khánh đặt trong tháp đều được đúc từ cuối thế kỉ 17 – đầu thế kỉ 18, nối liền với câu thơ rất gần gũi của không ít người Bắc Ninh: “Dù ai đi đâu về đâu/ Hễ trông cảm nhận thấy tháp chùa Dâu thì về”. Tại các góc của tháp có tượng thờ “Tứ vị Thiên Vương” quản lý bốn phương trời.
Chùa Dâu là một điểm đến hấp dẫn cho những ai yêu thích kiến trúc cổ và tìm hiểu lịch sử văn hóa Việt Nam. Lối thiết kế kiến thiết đặc thù của chùa được gọi là “nội Công ngoại Quốc”.
Tháp và các công trình tại Chùa Dâu
Chùa Dâu tọa lạc trên một khu đất cao, rộng, cây trồng bao vây mọc xanh cực tốt. Sân chùa với giếng nước, ao làng tạo ra khung cảnh đặc thù của vùng thôn quê phía Bắc.
Vườn tháp
Chùa Dâu còn sinh tồn vườn tháp gồm 8 tháp là vị trí yên nghỉ của không ít vị sư từng tu tại chùa, có niên đại thế kỉ 14 – thế kỉ 19.
Tiền đường
Tiền đường với 7 gian phòng thoáng mát mang phong phương thức thu xếp và đúc tượng thời Nguyễn. Ở chỗ này để bức tượng Hộ Pháp, Bát Bộ Kim Cương, Đức Ông, Đức Thánh Hiền với tạo hình sinh động.
Thiêu hương và Thập điện Diêm Vương
Kế tiếp tiền đường là nhà thiêu hương, vị trí thờ Thập điện Diêm Vương, trạng nguyên Mạc Đĩnh Chi – người đã có khá nhiều công tu sửa chùa và Thái tử Kỳ Đà.
Nhà thượng điện
Nhà thượng điện được xây bên trên cao nhất, là nhà một gian ba trái với mái nhà cong, tạo khối như bông sen, được trạm trổ khéo léo hình tứ linh. Bên phía trong thượng điện đặt pho tượng uy nghi của bà Dâu hay đấy là nữ thần Pháp Vân – chị cả của Tứ Pháp. Bên tay trái của bà Pháp Vân là tượng bà Pháp Vũ hay bà Đậu – được rước sang thờ cùng khi chùa Đậu (Bắc Ninh) bị hủy hoại do Pháp sang xâm lược. Dưới bàn thờ tổ tiên bà Dâu là tượng của Kim Đồng, Ngọc Nữ và hộp đựng Thạch Quang, viên đá tọa lạc trong thân cây dung thụ mà theo sự tích là hoá thân của con gái vị tăng sĩ Ấn Độ, Khâu Đà La và bà Man Nương.
Những tượng phật tại chùa Dâu
Những tượng phật được thu xếp phù hợp và mang đường nét, vẻ đẹp đặc thù của không ít người Việt Nam. Nhắc tới thẩm mỹ và nghệ thuật tượng của chùa Dâu, còn phải tới 18 pho tượng của không ít vị La Hán ở dọc hai dãy hành lang đi đôi nối sát tiền thất và hậu đường được mô tả với các tư thế, vóc dáng và Color sinh động mà thân mật và gần gũi.
Lễ hội tại chùa Dâu
Lễ hội chùa Dâu được ra mắt trong ngày 8-9 tháng bốn âm lịch hằng năm với mô hình rộng lớn. Năm ngôi chùa lớn tại ba xã của tỉnh Bắc Ninh thờ Pháp Vân (bà Dâu -chùa Dâu), Pháp Vũ (bà Đậu), Pháp Lôi (bà Tướng), Pháp Điện (bà Dàn) và Phật mẫu Man Nương sẽ lấy chùa Dâu làm trọng tâm, tiến hành nghi lễ rước các bà.
Nghi lễ rước các bà
Đám rước lúc đến chùa Dâu sẽ tổ chức các nghi lễ theo như hình thức cuộc chơi rất chi là khác biệt như trò “mẹ đuổi con” – các kiệu rước chạy 3 vòng, “cướp nước” – các kiệu đua nhau đến cổng Tam Quan để tham dự đoán hiện trạng mùa màng.
Tìm về Phật tổ linh thiêng
Lễ hội là cơ hội để tìm về Phật tổ linh thiêng, bên cạnh đây chính là điều tra các nghi thức tín ngưỡng dân gian khác biệt, bộc lộ lòng biết ơn đối với thần linh và các ước mơ về cuộc đời ấm no của không ít cư dân làm nông nghiệp.
Kinh nghiệm cần phải biết khi tham quan chùa Dâu
Khi tham quan chùa Dâu bạn phải để ý các điều sau:
– Tới cổng chùa (cổng Tam Quan) thì bước vào cửa phải, đi ra cửa trái, chưa được đi cửa giữa.
– Giữ tâm lý trong sáng, mọi điều cầu ước nên giữ ý nguyện cực tốt đẹp, hướng thiện.
– Đi lễ chùa cần ăn diện bí mật, lịch sự. Tránh mặc đồ màu mè, rườm rà, mặc váy bao gồm váy dài. Tuyệt đối chưa được mặc áo hai dây, quần ngắn trên đầu gối, các trang phục hở hang.
– Giữ gìn cảnh sắc và không khí tôn nghiêm của chùa bằng phương thức không nói lớn, cười đùa, vứt rác bừa bãi, ngắt lá bẻ cành.
– Không tự ý chạm, leo trèo, sờ vào các tượng phật của chùa.
– Dâng lễ thật tâm, dễ dàng, không cần quá cầu kỳ. Chỉ nên thắp nhang hoa trà bánh thuần chay. Thắp nhang và xếp lễ theo sự chỉ dẫn của nhà chùa.
– Vào mùa lễ hội, khách du lịch kéo về đây vô số, bạn nên được sắp xếp trước khách sạn Bắc Ninh để có khả năng tận thưởng hoàn toàn lễ hội ra mắt ngay cả 2 ngày nhé.
Chùa Dâu là một trong những ngôi chùa cổ nhất tại Việt Nam, với niên đại lâu năm đã giữ gìn được nguyên vẹn các giá trị tôn giáo và tín ngưỡng đậm đà truyền thống dân tộc. Điều này không chỉ là niềm tự hào của tỉnh Bắc Ninh – cái nôi Phật giáo Việt Nam mà còn là di sản vô giá của giang sơn.
Chuyên Mục: Review Bắc Ninh
Nguồn Blog Review Du Lịch: https://bietthungoctrai.vn/ Du lịch chùa Dâu – Ngôi chùa Phật giáo cổ nhất Việt Nam
