Review Bảo tồn và phát huy giá trị di tích Chùa Tiên Giếng Tiên Lạng Sơn 2021
Chùa Tiên Giếng Tiên ở chỗ nào?
Chùa Tiên Giếng Tiên tọa lạc trong lòng núi Đại Tượng, thuộc địa bàn phường Chi Lăng, thành phố Lạng Sơn, là cụm di tích bao hàm nhiều giá trị văn hóa cổ truyền, tín ngưỡng rực rỡ với hệ thống các tích truyện dân gian, văn bia cổ, tượng thờ cổ,… Thời gian qua, chính quyền sở tại, ngành công dụng thành phố Lạng Sơn đã thực hiện nhiều biện pháp bảo tồn và phát huy giá trị của cụm di tích này.
Tháng 6 mới đây, di tích Chùa Tiên – Giếng Tiên đã được công nhận là địa điểm du lịch mới của tỉnh, do thế, việc phát huy các giá trị di tích càng liên tục được tăng mạnh.
Giới thiệu di tích Chùa Tiên Giếng Tiên
Hang động chùa Tiên và Giếng Tiên: Phương thức cầu Kỳ cùng khoảng nửa cây số, trên lối đi Mai Pha, có núi đá hình voi nhô lên giữa cánh đồng. Đây là núi đại tượng, Vị trí đây có động Chùa Tiên, là 1 trong bát cảnh mà Ngô Thì Sĩ đã chứng nhận. Động Chùa Tiên Tọa lạc ngang chừng núi, lối lên có 64 bậc, cánh cửa phụ quay lại phía đông, có cửa thông hiên, có đường xuống hồ thu thuỷ.
Chùa Tiên phối thờ Phật, Mẫu và Đức Thánh Trần, có bố cục tổng quan kiểu “tiền Phật hậu Thánh” gồm cung tam bảo thờ Phật bên ngoài và cung thờ Mẫu, Đức Thánh Trần ở nằm trong. Địa chỉ đây còn lưu giữ một hệ thống văn bia phong phú và đa dạng của các văn nhân, thi sĩ, trong số đó có bài “Trấn doanh bát cảnh” do Ngô Thì Sỹ cảm tác ca tụng cảnh đẹp của thiên nhiên xứ Lạng.
Hàng năm chùa Tiên mở hội ngày 18 tháng Giêng âm lịch, cùng với chùa Nhị Thanh – Tam Giáo (15 – 17 tháng Giêng âm lịch) và Tam Thanh (15 tháng Giêng âm lịch) tạo ra một dịp trẩy hội đông vui. Đằng sau núi Voi – Chùa tiên ở lưng chừng núi phía trên mặt phẳng đá rộng đây là Giếng tiên, miệng giếng rộng 20cm có mạch nước quý chảy quanh năm.
Di chuyển tới Chùa Tiên – Giếng Tiên
Di tích Chùa Tiên – Giếng Tiên chỉ phương pháp trọng tâm thành phố 2,3 km đi xe. Bạn cũng tồn tại thể đơn giản dễ dàng di chuyển đơn giản dễ dàng bằng xe ôtô hoặc mô tô trong 5 phút để tới được Vị trí. Đường Hùng Vương là con đường thuận tiện nhất cho bạn.
Khám phá di tích Chùa Tiên Giếng Tiên
Khác với một số trong những hang động ở xung quanh như động Tam Thanh – Nhị Thanh, động Tam Giáo… cửa động thường ở sát chân núi, động Chùa Tiên ở ngang chừng núi. Muốn vào động phải vượt mặt hơn 65 bậc đá quanh co, các tòa thạch động kỳ vỹ với các nhũ đá muôn hình vạn trạng như hình tiên ông, hình đầu sư tử, dơi bay,… tạo ra khoảng không vừa linh thiêng vừa kín đáo.
Năm 1992, di tích được Bộ Văn hóa cổ truyền, Thể thao và Du lịch cấp bằng được đứng thứ hạng di tích cấp đất nước. Hằng năm, di tích vẫn thường xuyên chỉnh trang, tôn tạo các hạng mục bị xuống cấp, hư hỏng trong chùa.
Theo sách “Đại Nam Nhất Thống Chí” của Quốc Sử Quán Triều Nguyễn, Chùa Tiên (Song Tiên tự) được lập từ thời Lê Hồng Đức (khoảng từ thời điểm năm 1460 – 1497). Khởi nguyên là một ngôi chùa bé dại cạnh Giếng Tiên ở ngay sườn núi Đèo Giang – Văn Vỉ (phương pháp cửa động Chùa Tiên chừng 200m).
Tuy nhiên, vào thời gian nửa thời điểm cuối thế kỷ XVIII, do bị hư hại, xuống cấp, chùa được chuyển vào trong động Song Tiên. Hiện nay, Chùa Tiên đã biến đổi thành một di tích có nổi biệt đặc thù của một ngôi chùa ở Việt Nam, cùng theo đó cũng tích hợp nhiều tín ngưỡng dân gian như: thờ Tiên, Thánh Mẫu, thờ Đức Thánh Trần, thờ các anh hùng dân tộc,…
Tọa lạc trong cụm di tích này, còn tồn tại di tích Giếng Tiên. Đây là một mạch nguồn nước mát tuôn ra từ lòng núi, nước trong vắt không bao giờ cạn. Giếng Tiên gắn kèm với câu truyện lịch sử một thời về Tiên ông đã ban cho dân làng Phja Luông làn nước quý để trả ơn lũ trẻ chăn trâu đã nhường phần cơm rất ít của tôi cho ông. Miệng giếng đây là vết chân của Tiên ông giẫm xuống phiến đá mà thành.
Trải qua thăng trầm thời hạn, đến thời điểm này, di tích Chùa Tiên – Giếng tiên vẫn lưu giữ được rất nhiều hiện vật có giá trị niên đại nghệ thuật và thẩm mỹ như: hệ thống tượng pháp, hoành phi, câu đối, 13 bia khắc trên vách đá của các văn nhân thi sĩ, quan lại dưới các triều đại phong kiến Việt Nam xưa đánh dấu. Đặc biệt, trong chùa đang lưu giữ tấm bia đá khắc bài thơ “Trấn doanh bát cảnh” của danh nhân Ngô Thì Sĩ ca tụng 8 cảnh đẹp của Xứ Lạng.
Ở sát bên giá trị văn hóa cổ truyền, cụm di tích đó còn là Vị trí thỏa mãn nhu yếu tâm linh của bà con Nhân dân trong vùng và lôi cuốn hầu như khách du lịch tới với Lạng Sơn. Hằng năm cứ tới ngày 18 tháng Giêng, chùa Tiên mở lễ hội lớn. Hội chỉ ra mắt 1 ngày song lại là lễ hội có mô hình lớn tại thành phố Lạng Sơn. Vào trong ngày hội, khách du lịch gần xa nô nức kéo về chung vui, trẩy hội, cùng với nhau thắp một nén nhang tưởng niệm ông bà tổ tiên, cầu lộc, cầu tài.
Hội cũng chính là Vị trí gặp gỡ của đồng bào các dân tộc Lạng Sơn, Vị trí ra mắt các cuộc chơi, diễn xướng dân gian: Múa sư tử, đánh cờ người, hát sli, lượn… Này đều là các hoạt động sinh hoạt mang đậm dấu ấn của văn hóa cổ truyền cổ truyền Xứ Lạng. Theo đo đạc của Bộ phận trực quản trị cụm di tích Chùa Tiên – Giếng Tiên, năm 2019, di tích chùa Tiên – Giếng Tiên đón hơn 2 triệu lượt khách tới tham quan, lễ bái.
Thời gian qua, nhằm mục đích bảo tồn và phát huy giá trị lịch sử văn hóa cổ truyền của cụm di tích Chùa Tiên – Giếng Tiên, UBND thành phố đã thực hiện nhiều biện pháp thiết thực. Rõ ràng và cụ thể, UBND thành phố đã chỉ huy Phòng Văn hóa cổ truyền – Thông tin (VHTT) gây được sự chú ý, chỉ dẫn UBND phường Chi Lăng tiến hành công tác làm việc quản trị, bảo đảm, phát huy giá trị của cụm di tích.
Cùng theo đó, chỉ dẫn thành lập Ban Quản lý di tích và Bộ phận thường trực di tích Chùa Tiên – Giếng Tiên. Ở sát bên đó, từ thời điểm năm 2017 đến thời điểm này, Phòng VHTT thành phố triển khai tu bổ, lắp ráp một số trong những hạng mục bé dại tại Chùa Tiên như: thay thế hai tượng Hộ Pháp tại cửa chùa, cung Sơn Trang, hệ thống biển báo, dòng chữ nổi tên di tích trên núi Đại Tượng, hệ thống đèn điện trong động… với tổng giá cả gần 500 triệu đồng.
Quần thể di tích Chùa Tiên – Giếng Tiên là một địa điểm du lịch sáng giá của Lạng Sơn, cùng theo đó là đối tượng người sử dụng nghiên cứu của nhiều ngành khoa học: Văn hóa cổ truyền, văn học, lịch sử… lôi cuốn hầu như nhân dân gần xa tới tham quan di tích với nhiều điểm nổi bật rất tốt đẹp. Bảo tồn và phát huy các giá trị lịch sử văn hóa cổ truyền của quần thể di tích Chùa Tiên – Giếng Tiên là một công việc quan trọng và đặc biệt ý nghĩa góp thêm phần gìn giữ, lưu truyền và lan tỏa cho dòng đời mai sau các vốn quý của cha ông.
Cụm di tích Chùa Tiên – Giếng Tiên có gì?
Khi nói tới Lạng Sơn mọi cá nhân thường hay nói đến các lễ hội. Trong số đó không còn bỏ qua lễ hội Chùa Tiên, cùng với các truyền thuyết thời trước và các câu truyện linh thiêng mà cư dân mách nhau về ngôi chùa cổ và chiếc giếng thần đã có nhiều từ lâu này.
Di tích Chùa Tiên
Chùa Tiên là di tích được Bộ Văn Hoá, Thể Thao và Du Lịch cấp bằng được đứng thứ hạng di tích đất nước nổi biệt. Khác với các động khách tọa lạc dưới chân núi, động Chùa Tiên tọa lạc ngay lưng chúng núi, muốn tới được chùa phải vượt mặt 65 bậc thang bằng đá trên lối đi là các thách nhũ muôn diện mạo như tiên ông, đầu sư tử, dơi,..sinh ra loại cảm hứng linh thiêng kín đáo lạ thường.
Chùa trước kia là một ngôi miếu tọa lạc cạnh Giếng Tiên do cư dân Phai Luông lập, tiếp sau đó vì xuống cấp người ta đã chuyển chùa vào động Song Tiên. Vào thăm quan chùa các bạn sẽ có cơ hội chiêm ngưỡng hệ thống các tượng thần, bức tượng phật,… 13 tấm bia Ma Nhai di tích của các bậc văn nhân kỳ tài để lại. Đặc biệt là bút tích trên bia đá bài “Trấn Doanh Bát Cảnh” tám cảnh đẹp của xứ Lạng và Vị trí này là 1 trong số đó.
Trên điểm đặt tốt nhất của Chùa có một hành lang cửa số trời, qua lăng kính đó bạn cũng tồn tại thể ngắm bối cảnh bên dưới núi Đại Tượng. Và trước khi rời chùa bạn đừng quên uống ba ngụm nước tiên trong động để nhận phúc lộc nhé!
Di tích Giếng Tiên
Tọa lạc trong cụm di tích đó còn tồn tại Giếng Tiên. Nối liền với câu truyện Tiên ông hạ phàm ban cho cư dân Phai Luông nguồn nước quý khi kỳ hạn hán đang nối dài. Vì để trả ơn cho các đước trẻ chăn trâu trong làng đã cho ông nắm cơm rất ít khi ông giả làm một lão ăn xin bần hàn. Nên tiên ông đã đạp gót chân hóa ra thành Giếng Tiên mang làn nước mát lành.
Giếng không lớn được cấu trúc hoàn toàn bằng đá và nước quanh năm luôn trong vắt. Người dân bảo nhau nước Giếng Tiên lúc đôi khi ít nhưng bao giờ cũng tồn tại. Họ rất chi là tín nhiệm vào sự linh thiên của Vị trí này. Khi lòng cảm nhận thấy không an tâm luôn tìm tới đây để cầu phúc.
Lễ hội Chùa Tiên mười tám tháng Giêng
Xuất phát từ tín ngưỡng thờ đá, thờ nguồn nước của các dân cư nông nghiệp. Vào dịp mười tám tháng Giêng hàng năm, lễ hội Chùa Tiên được tổ chức rất linh đình. Này là lễ hội văn hoá cổ truyền rực rỡ, đông vui điển hình nhất của các cư dân tỉnh Lạng Sơn. Là thuở nào cơ cho bạn mày mò văn hoá rực rỡ của bản địa.
Kinh nghiệm khi tới thăm quan Chùa Tiên – Giếng Tiên:
Bỏ túi các kinh nghiệm sau đây để sở hữu một chuyến du ngoạn thật hoàn toàn nhé!
– Nếu có cơ hội, bạn nên đi đúng dịp Mười Tám tháng Giêng âm lịch để sở hữu cơ hội vừa chiêm bái di tích và còn được tham gia trải nghiệm lễ hội văn hoá bản địa.
– Vì Chùa Tiên tọa lạc ở lưng chừng núi nên đường lên có nhiều bậc thang và dốc. Bạn nên chăm chú sức mạnh của tôi khi có dự tính tới đây tham quan. Trang. Gần giống chuẩn bị một chút tiền bé dại để ủng hộ chùa tu sửa.
– Theo lời cư dân bản địa, khi tới chiêm bái bạn nên đi theo quy định tới chùa trước mới mới tới Giếng Tiên để thắp hương cầu phúc như thế thì sẽ linh nghiệm hơn.
Chuyên Mục: Review Lạng Sơn
Nguồn Blog Review Du Lịch: https://bietthungoctrai.vn/ Bảo tồn và phát huy giá trị di tích Chùa Tiên – Giếng Tiên