Review Tham Quan Đình cổ Hùng Lô nơi thờ phụng Vua Hùng và các tướng lĩnh Phú Thọ 2021

Đình cổ Hùng Lô tọa lạc ở chỗ nào?

Làng Cổ Hùng Lô tọa lạc bờ sông Lô thơ mộng, cách thức trọng tâm thành phố Việt Trì khoảng 5km. Quần thể di tích lịch sử lịch sử văn hóa cổ truyền Đình Hùng Lô (Đình Xốm) được thành lập trên dải đất rộng 5000m2. Trung tâm của trang Khả Lãm cổ xưa, rồi có tên xã An Lão nay là xã Hùng Lô.

Quần thể di tích lịch sử Đình – Đền – Chùa Hùng Lô

Miếu (ngôi miếu cổ thờ Vua Hùng thứ 18) được thành lập không rõ vào niên đại nào. Theo cuốn “An lão thần tích” và truyền thuyết để lại “Vua Hùng cùng công chúa cưỡi con Ngữa hồng và các quần thần thường đi tuần du ngoại cảnh và săn thú, nghỉ chân nghỉ tới Trang Khả Lãm (tên thường gọi cổ của Hùng Lô), cảm nhận đất này mầu mỡ, cây mọc xanh tươi có thêm huyệt thiên tạo, hướng giáp canh có khí thiêng từ sâu dưới lòng đất bốc lên.

Vua cho nơi chính là chốn địa linh” kêu gọi dân đên khai hoang. Vùng đất Hùng Lô cũng từ đó ngày một đông cư dân. Sau đời Hùng Vương dân dựng miếu thờ để đời đời hương khói nhớ ơn vương tổ. theo đó nhân dân trong ấp công việc làm ăn đại phát, ngôi miếu càng ngày càng linh thiêng.

Miếu thờ Vua Hùng ở làng Cũng theo truyền thuyết, khi Hai Bà Trưng khởi nghĩa hành quân đi đánh giặc phương Bắc xâm lược. Qua đây Hai Bà xuống voi vào miếu thắp nhang cầu nguyện quyết tâm đánh thắng giặc quay trở lại sẽ tôn tạo thành lập miếu đường. Hai tích ấy còn được lưu lại hai đốc tam quan trước cửa miếu…

Đình được thành lập vào thời hậu Lê, đời vua Lê Hy Tông. Khu đình được phong cách thiết kế các hạng mục công trình xây dựng bao gồm tòa Đại Đình, Phương đình, Lầu chuông, Lầu trống và nhà Tiền Tế, cục bộ được thiết kế bằng chất liệu gỗ quý như Đinh, lim, sến, táu, thông mật và mít. mái lợp ngói mũi hài. Những giá thành nghệ thuật và thẩm mỹ điêu khắc đỉnh điểm đặc thù thời Hậu Lê trên gỗ, gốm, chủ đạo triệu tập tại tòa Đại đình.

Tòa đại đình được cấu tạo theo nhà cổ truyền 3 gian hai trái. Thu xếp đồ bên trong thờ cúng cả 3 gian đều phải có ban thờ. Các đồ thờ cúng được thiết kế bằng gốm, bằng đồng, được làm bằng gỗ đều được trạm trổ nghệ thuật và thẩm mỹ tinh xảo đường nét hoa văn sắc gọn, hài hòa. Tới  nay còn lưu giữ được không ít hiện vật quý. Có khả năng nói Đình làng Hùng Lô là một nhà kho lưu trữ bảo tàng văn hóa cổ truyền nghệ thuật và thẩm mỹ của toàn dân góp phần còn lưu không thay đổi vẹn tới ngày nay.

Tòa Đại đình ở Hùng Lô Khu Văn chỉ (Văn miếu) thờ đức Khổng Tử “Đạo thành chi thánh tiên sư”. Tại nơi đây, vào các dịp nghỉ lễ hội nhất là vào các ngày đầu năm mới các thầy đồ thầy giáo thường dẫn học viên tới thắp nhang cầu mong sự học tập thành đạt. Nhà thờ phật được thành lập nhằm mục đích đáp ứng nhu cầu nhu yếu lễ bái của các phật tử trong xã và khách thập phương. Nhà thờ phật hay còn là chùa tọa lạc ngay bên trái đình và được dựng vài chục năm mới gần đây.

Bệ thần nông là bệ thờ lộ thiên từ xưa còn sót lại. Dân làng thường tổ chức tế lễ hàng năm vào các ngày 25/5 và 25/10 âm lịch gọi là lễ thượng điền và hạ điền, cầu cho mưa thuận gió hòa vụ vụ bội thu, dân no ấm. Hiện nay, xã Hùng Lô còn lưu giữ được gần 50 căn nhà cổ từ 100 tới 200 năm tuổi. Trong đó phải có tới 5 căn nhà cổ thuộc loại đại khoa, là các căn nhà cổ nhiều gian, lớn rộng với các cột gỗ lớn.

Những căn nhà cổ đó đều được trạm khắc các biểu tượng Lân, Ly, Quy, Phượng; Tùng, Trúc, Cúc, Mai. Nguyên liệu trở nên các căn nhà cổ này đa phần là gỗ, tre, nứa… các thứ có sẵn trong bỗng nhiên và thân mật với cuộc đời của không ít dân cư Việt. Những căn nhà cổ đó vẫn được dân cư ngày ngày dùng và tôn tạo thường xuyên để giữ gìn và bảo tồn. Thế cho nên, nên mỗi căn nhà cổ ở Hùng Lô đang rất được bảo tồn không riêng gì về mặt phong cách thiết kế mà còn như 1 phần tinh thần cho từng thành viên trong hộ dân được gìn giữ trong căn nhà đó

Cảnh quan tiêu biểu Đình cổ Hùng Lô

Quần thể ao làng: Làng có 3 ao, ao chính ở phía đằng trước đình làng. Lấy đình và ao làm trọng tâm người sân sống triệu tập bao vây và nâng tầm phát triển lan dần. Lũy tre: Lũy tre làng là danh giới hành chính của một xóm, một làng hoặc một thôn tọa lạc trong địa phận một xã, ở trong lũy tre làng ấy có các hộ hộ dân sinh sống  quay quần .

Ngoài lũy tre làng là cánh đồng canh tác lúa, ngô, khoai, sắn của không ít dân cư thôn quê. Giếng làng: Làng có 4 giếng chung là giếng xóm Đoàn Kết, giếng xóm Văn Chỉ, Giếng xóm Thanh Rồng( hay còn được gọi giếng nanh rồng), Giếng xóm Giẽ. Làng nghề Hùng Lô: Do diện tích đất canh tác nông nghiệp ít nên từ xưa bắt buộc dân cư làng phải nâng tầm phát triển các nghề tiểu thủ công nghiệp để đã đạt được sự nâng tầm phát triển kinh tế.

Thế cho nên từ rất xưa Hùng Lô là vùng đất nhiều người biết đến với các làng nghề đa dạng mẫu mã phong phú như làng nghề làm bánh chưng bánh giầy, làng nghề làm đậu, làng nghề làm miến gạo, làm bún làm mì sợi…. Cụ già trong làng nói vui là làng “Đa dạng các loại nghành nghề”. Đến thời điểm này các nghề cổ truyền này vẫn đang rất được dân cư bảo trì và nâng tầm phát triển.

Nghề làm mì gạo với các bí quyết gia truyền, dân cư làng nghề Hùng Lô đã tạo ra các sợi mỳ trắng, dai, nấu không biến thành nát nên được dân cư gần xa ưa chuộng, nhờ này mà chính hiệu mỳ Hùng Lô càng ngày càng được định vị trên thị trường.

Nghề làm bánh chưng có cổ truyền lâu năm và vì bánh của làng Hùng Lô ngon, đẹp nên hằng năm dân cư xã Hùng Lô vinh dự được trao nhiệm vụ làm bánh dâng Vua Hùng. Làng nghề làm bánh chưng Hùng Lô càng ngày càng được hầu như nhân dân gần xa ưa chuộng và lựa chọn.

Hùng Lô còn là ngôi làng chiếm dụng kỹ thuật làm miến cổ truyền. Tới với Hùng Lô, du khách để được khảo sát về các quy trình làm miến, được nếm thử đặc sản nổi tiếng nhiều người biết đến của ngôi làng này và nếu mong muốn, còn được trải nghiệm một số trong những quy trình làm miến.

Những hộ dân sống ở trong nhà cổ gìn giữ nghề làm bánh chưng cổ truyền và biến thành nơi thân quen nếu như với khách tham quan trong và ngoài nước

Nghề làm Mỳ gạo ở làng Hùng Lô 4. Phát huy giá thành văn hóa cổ truyền phi vật thể Với hệ thống di sản cổ đa dạng mẫu mã phong phú, rất có khả năng đã cho chúng ta biết được sự trù phú phú quý của quần thể di tích lịch sử Làng cổ Hùng Lô. Nhưng điều đặc biệt hơn các di sản như nhà cổ, đình làng, ao làng, lỹ tre xanh bảo phủ làng vẫn được dân cư bảo đảm chăm chút giữ gìn theo năng tháng, giữ lại được cho dòng đời sau này một kho báu quý báu.

Tới thăm đình Hùng Lô, du khách không riêng gì được nghe các điển tích lịch sử để thêm hiểu, tự hào về cổ truyền, nguồn cội mà còn được đánh giá trình diễn Hát Xoan. Kể từ khi được dẫn vào đáp ứng tham quan, để phong phú hóa dòng sản phẩm du lịch, du khách lên lịch tới thăm đình Hùng Lô còn được đáp ứng hát Xoan ngay tại cửa đình.

Điểm đặc biệt là các giai điệu của mô hình di sản văn hóa cổ truyền phi vật thể này khi được bộc lộ qua tiếng hát, điệu nhảy của không ít đứa con sinh ra và lớn lên nơi phường xoan gốc Hùng Lô bỗng cũng trở nên thích thú và có sức cuốn hút kỳ lạ.

Biểu diễn Hát Xoan tại Đình cổ Hùng Lô Hiện xã Hùng Lô đã có khá nhiều một số trong những hộ dân kinh doanh du lịch homestay, cho khách du lịch phối hợp nghỉ dưỡng, ẩm thực trong các căn nhà cổ của hộ dân. Với hình thức phối hợp du lịch tâm linh – làng nghề dựa vào khoáng sản văn hóa cổ truyền, lịch sử dồi dào, làng cổ Hùng Lô hứa hẹn sẽ biến thành nơi tới càng ngày càng được không ít du khách trong, ngoài nước nghe biết.

Tỉnh Phú Thọ hôm nay đang đầu tư và quy hoạch lại khoảng trống khu du lịch văn hóa cổ truyền đình Hùng Lô thành nơi tới tâm linh, những bước đầu tiên dựng nên tuyến tham quan: Đền Hùng – đình Hùng Lô. Hi vọng trong thời hạn đến, dòng sản phẩm du lịch cộng đồng như: dịch vụ homestay tại làng cổ, tham quan bằng xe đạp… 

Miếu cổ Hùng Lô

Theo cuốn “An lão thần tích” và truyền thuyết để lại, vua Hùng cùng công chúa cưỡi con Ngữa hồng và các quần thần đi tuần du ngoại cảnh và săn thú đã được các bô lão và thần dân tại Trang Khả Lãm (tên địa điểm xưa của Hùng Lô) đón chào khi nghỉ chân nghỉ tại nơi đây.

Vua cảm nhận đất ở chỗ này đầy tiềm năng, cây mọc xanh tươi có thêm huyệt thiên tạo hướng giáp canh, có khí thiêng từ sâu dưới lòng đất bốc lên. Vua cho chính là chốn địa linh. Và quả thực, nhân dân nơi đây công việc làm ăn rất đại phát, vậy nên đã quần cư đông đúc như hiện tại. theo đó, nhân dân đã lập miếu thờ vua Hùng để đời đời nhớ ơn Vương Tổ.

Đình và Lễ hội làng Hùng Lô

Đình Hùng Lô là nơi triệu tập các giá thành phong cách thiết kế đặc điểm nhất trong quần thể di tích lịch sử làng cổ Hùng Lô. Đình được thành lập năm 1697, dưới thời vua Lê Hy Tông, niên hiệu Chính Hòa thứ 18. Khi ban đầu thành lập đình có phong cách thiết kế chữ Nhị, tới năm Bảo Đại XIII (1938) phần hậu cung đã được trùng tu lại và làm thêm long đình, có lầu chuông lầu trống hai bên nên hôm nay đình có phong cách thiết kế chữ công.

Đình thờ Tam vị Đại vương: Ất Sơn Đại vương (vua Hùng thứ 4), Viễn Sơn Đại vương (vua Hùng thứ 5), Áp đạo quan Đại vương – tướng bảo đảm vua Hùng được phong vương.

Kỹ thuật chạm ở đình Hùng Lô đạt tới trình độ chuyên môn cực kì tinh vi. Ngoài chạm trổ bao vây tứ trụ và rồng ngậm ngọc ở các đầu bảy hiên ở tòa Đại Đình, các bức chạm rực rỡ, có giá thành nghệ thuật và thẩm mỹ cao với đề tài rất đa dạng mẫu mã, vừa mang Color dân giã, vừa bộc lộ dấu ấn Nho giáo rõ nét.

Đình Hùng Lô còn được nhìn nhận là kho lưu trữ bảo tàng thu bé dại với hệ thống cổ vật có niên đại 300 năm tuổi, quý giá về lịch sử, kỹ thuật và thẩm mỹ và nghệ thuật và làm xinh cổ như: 5 cỗ kiệu, 6 cỗ ngai thờ, nhiều đồ gốm, đồ đồng quý, hệ thống 43 câu đối ca tụng công đức vua Hùng và cảnh trí thiên nhiên.

Tới đây đúng dịp hội lễ, du khách để được hòa tâm hồn cùng lễ rước kiệu mô hình, đi đến đâu trống dong cờ mở, tiền hô hậu ủng náo động cả một vùng.

Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương và Hát Xoan làng Hùng Lô

Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương được công nhận là Di sản Văn hóa cổ truyền phi vật thể thay mặt đại diện nhân loại vào khoảng thời gian 2012. Nghi thức thờ cúng vua Hùng ở Hùng Lô giới thiệu nghi thức rước kiệu từ đình Hùng Lô lên đền thờ các vua Hùng trên đỉnh núi Nghĩa Lĩnh với quãng đường dài gần 10km để mời vua về dự lễ tại đình. Sau khi đoàn rước quay trở lại, phần tế lễ ban đầu với một tuần lễ hương, 3 tuần rượu, hóa chúc, ẩm phước để gửi lời khấn nguyện tới các vua Hùng.

Ở ở bên cạnh Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương, tại đình Hùng Lô còn giới thiệu Hát Xoan – mô hình dân ca nghi lễ, hát trước cửa đình và thường hát vào trong ngày xuân. Hát Xoan được công nhận là Di sản Văn hóa cổ truyền phi vật thể của nhân loại cần bảo đảm hỏa tốc năm 2011.

Làng nghề cổ truyền làng Hùng Lô

Từ rất xưa, Hùng Lô là vùng đất nhiều người biết đến với các làng nghề như: làng nghề làm bánh chưng bánh giầy, làng nghề làm đậu, làng nghề làm miến gạo, bún, mì sợi… Nghề làm mì gạo với các bí quyết gia truyền, dân cư làng nghề Hùng Lô đã tạo ra các sợi mì trắng, dai, được dân cư gần xa ưa chuộng.

Những nếp nhà cổ làng Hùng Lô

Ở ở bên cạnh các phong tục tập quán rực rỡ, làng nghề cổ truyền, các di tích lịch sử đình, chùa, miếu… thì làng cổ Hùng Lô vẫn lưu giữ được không ít nếp nhà cổ độc lạ, còn nguyên giá thành phong cách thiết kế với các biểu tượng lân, ly, quy phượng, tùng, cúc, trúc mai được chạm khắc trên các bồng chồn, kẻ bảy, câu đầu của không ít căn nhà.

Phiên chợ quê làng Hùng Lô

Nhắc tới chợ quê tại Hùng Lô không hề không nhớ tới chợ Xốm. Chợ không riêng gì là nơi giao thương mua bán, trao đổi dòng sản phẩm, gắn bó mật thiết với cuộc sống dân cư nơi đây, mà nó còn là nơi sinh hoạt văn hóa cổ truyền cộng đồng mộc mạc, đơn giản và giản dị mà vẫn mang các nét riêng.

Với hệ thống di sản cổ đa dạng mẫu mã phong phú, rất có khả năng đã cho chúng ta biết được sự trù phú phú quý của quần thể di tích lịch sử làng cổ Hùng Lô. Nổi trội hơn, các nhà cổ, đình làng, ao làng, lũy tre xanh vẫn được dân cư bảo tồn, giữ gìn theo năm tháng, là tình huống thuận lợi để nâng tầm phát triển du lịch cộng đồng tại chỗ này.

Chuyên Mục: Review Phú Thọ

Nguồn Blog Review Du Lịch: https://bietthungoctrai.vn/ Đình cổ Hùng Lô, nơi thờ phụng Vua Hùng và các tướng lĩnh