Review Tham Quan Tháp Chàm Yang Prong Đắk Lắk ở đâu,kiến trúc,trải nghiệm2022
Đâu phải có dải đất miền Trung, ngay tại đại ngàn Tây Nguyên cũng xuất hiện một ngọn tháp Chàm Yang Prong cực kì độc lạ và cổ kính, khiến khách tham quan mê say.
Tháp Chàm Yang Prong ở đâu?
Tháp Yang Prong là một tòa tháp Chăm đình đám ở thôn 5, xã Ea Rốk, huyện Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk gần biên giới Việt Nam – Campuchia, cùng theo đó phương thức thị trấn Ea Súp 15km và phương thức trọng tâm thành phố Buôn Ma Thuột khoảng 100km.
Theo đó, tên gọi “Tháp Chàm Yang Prong” có rất nhiều nghĩa, nhưng theo người Ê đê thì nó là một vị thần tối cao chuyên cai trị mùa màng, bởi thế đấy là ngọn tháp thờ Thần To của không ít người Chăm xưa.
Vào tầm các năm 1904 tới 1911 các nhà lịch sử học, khảo cổ học đã phát dẫn ra tháp và qua tiến trình nghiên cứu đã định vị dự án công trình đó được người Chăm thành lập vào thế kỷ 13, dưới thời vua Jaya Sinhavarman III (Chế Mân), tức triều đại nhà Trần của nước Đại Việt.
Tháp Chàm Yang Prong không riêng gì là Di tích văn hóa truyền thống cổ truyền cấp Quốc gia mang dấu ấn quan trọng về lịch sử, phong cách xây dựng, mà còn được nhà dân tộc người Pháp tên Henri Maitre trình làng trong cuốn Les Jungles Moi (Rừng Mọi) xuất bản năm 1912.
Không chỉ có vậy, trong cuộc chiến tranh tháp đã có lúc từng bị đánh bom và hư hại 1 phần, nên để trùng tu ngọnTháp Chàm Yang Prong độc tôn ở Tây Nguyên này cũng biến thành nguyên vẹn như ngày nay, chính quyền trực thuộc tỉnh Đắk Lắk đã phải góp vốn đầu tư trên 10 tỷ đồng. Bởi thế, đây đây là nơi thăm quan rất rất đáng phải ghé qua đấy nhé.
Kiến trúc điểm gây chú ý của tháp Chàm Yang Prong
Không được thành lập trên các ngọn đồi sừng sững, rất có thể chiêm ngưỡng ngay từ xa, mà tháp Chàm Yang Prong lại giấu mình dưới các tán cổ thụ xanh mướt của rừng già Ea Súp, bên con sông Ea H’leo hiền hòa, nên có thể các ai có tâm muốn vén bức màn đại ngàn để search thì mới có thể rất có thể nhìn cảm thấy.
Ngoài ra, bao quanh Tháp Chàm Yang Prong còn sống sót bạt ngàn màu xanh của rừng nhiệt đới gió mùa, với các hệ thực vật dây leo, các cây địa y và thấp thoáng địa chỉ gì đấy các giỏ phong lan rừng rực rỡ tỏa nắng, cùng sắc tím biếc mềm mịn và mượt mà của không ít tán bằng lăng, tạo ra một khoảng trống thơ mộng tới lạ.
Giống như bao tháp Chăm khác, tháp Chàm Rừng Xanh cũng không còn phong cách xây dựng đồ sộ, chỉ cao khoảng 9m, đáy có phong cách thiết kế theo hình vuông vắn với mỗi cạnh dài 5 mét, mỗi mặt tường phía Tây – Nam – Bắc là 3 cửa giả, độc tôn phía Đông có cửa thật rộng 1m để ra vào và góp phần tiền sảnh rộng 1,6m.
Cùng theo đó, chất liệu thành lập Tháp Chàm Yang Prong cũng chính là một loại gạch nung đỏ nổi bật, đã không còn có mạch vữa hay chất link nào nhưng vẫn rất có thể bám lâu vào nhau và bền chắc sau toàn bộ biến động của thời hạn và sự khắt khe của điều kiện thời tiết.
Sát bên đó, trên phần cửa giả, bao quanh cánh cửa chính hay các bức tường thì đều được bày diễn trang trí bằng các hình tiết hình hoa lá, động thực vật, linh thú hay thần linh…tinh xảo, dù cho lớp rêu phong đã phù kín và bị bào mòn dần theo thời hạn nhưng nếu cảnh báo kỹ thì ta vẫn cảm thấy chúng còn nhìn rất rõ nét.
Song, điểm khiến tháp Chàm Yang Prong cũng biến thành khác nhau nếu như với các phong cách xây dựng Chăm thường cảm thấy ở miền Trung là phần bên trên tháp được lan rộng tiếp sau đó thu hẹp lại trông như hình một củ hành hay một tháp bút, cực kì điểm gây chú ý.
Không chỉ có vậy, thay thế vì sử dụng gạch thì các nghệ nhân xưa lại dùng các phiến đá làm lanh tô trên cửa và đá xanh Cao Bằng làm nền gạch, làm cho nó vừa có sự chắc như đinh, vũng chãi lại vừa có điểm vượt trội, tạo sự nổi bật.
Ngoài ra, khoảng trống bên phía trong Tháp Chàm Yang Prong cũng chỉ rộng 5m3 và đã không còn có tượng phật thờ hay được bày diễn trang trí hình tiết nào cả. Chính bởi thế, có rất nhiều giả thiết đã được tạo nên, rằng: rất có thể tượng phật thần đã bị hủy hoại trong cuộc chiến tranh mà họ không còn tìm cảm thấy hoặc ngay từ đầu nó dường như không có mà thần chỉ được mỗi cá nhân tự suy nghĩ trong tâm tưởng mà thôi.
Nhưng mặc dù cho là có hay là không thì cũng không còn phủ nhận rằng Tháp Chàm Yang Prong đây là một bằng chứng quan trọng cho sự hiện diện của không ít người Chăm trên mảnh đất nền Tây Nguyên và đóng vai trò như một đại sứ quảng bá nét văn hóa truyền thống cổ truyền phong cách xây dựng độc lạ cho một thời buổi đã có lúc từng rất hoàng kim.
Trải nghiệm khó quên tại tháp Chàm Yang Prong
Năm 1906, người ta cảm thấy ở trên khung cửa đá của Tháp Chàm Yang Prong các dòng bia ký cổ của vị Vua Chăm trị vì vào thời điểm cuối thế kỷ XIII. Những dấu tích vật chất quanh Yang Prông lại như chứng minh đây vốn dĩ là một khu thành trì dinh thự xưa của không ít người Chăm ở Tây Nguyên. Tháp Chàm Yang Prong còn tương đối nguyên vẹn, cao hơn nữa 10 mét, xây bằng gạch cứng với nhiều kích cỡ không giống nhau. Tháp có bình đồ vuông, phần tiền sảnh phía Đông rộng 1,60m. Cấu tạo tháp hình vuông vắn, bên trên nhọn như củ hành, khác với các phong cách xây dựng Chăm thường cảm thấy.
Năm 1990, nhiều nhà khoa học trong và ngoài nước đã tìm tới và có một số trong những dự án công trình nghiên cứu về tháp. Những nhà khoa học đều định vị: Yang Prông được thành lập vào thế kỷ 13, chứng minh phương thức đây khoảng 700 năm, Tây Nguyên không riêng gì có một số người địa phương mà đã có khá nhiều các dân tộc khác cùng sinh sống. Tháp Chàm Yang Prong là một di tích lịch sử có đặc biệt ý nghĩa lớn đối với các nhà dân tộc học, lịch sử, phong cách xây dựng…
Tháp được thành lập vào thời điểm cuối thế kỷ XIII dưới thời Vua Sinhavarman III (Chế Mân), thờ thần Shiva dưới dạng Mukhalinga, cầu mong sự nảy nở của giống nòi, và ấm no niềm hạnh phúc. Tháp Chàm Yang Prong được bắt gặp vào quãng các năm 1904-1911 bởi một nhà dân tộc học người Pháp tên Henri Maitre. Nhà khoa học đó đã khảo tả về dự án công trình này trong cuốn Les jungles Moi (Rừng Mọi) xuất bản tại Paris năm 1912.
Tháp Yang Prong được xem là một dự án công trình tôn giáo thờ thần Siva dưới dạng Mukhalinga trong văn hóa truyền thống cổ truyền của không ít người Chăm. Nhưng đến ngày nay, ngọn tháp đó lại biến thành một địa chỉ tâm linh của không ít dân cư vùng đất Easup, từ người Gia Rai, Ê Đê, M’nông cho đến người Kinh đều xem đó như một nơi chốn thiêng liêng. Tên gọi Yang Prong lại mang nhiều đặc biệt ý nghĩa không giống nhau. Với người Ê Đê, Yang Prong có nghĩa là một vị thần lớn hay nói một cách khác là thần tối cao.
Những câu truyện chứa đựng sau ngọn Tháp Chàm Yang Prong là điều đắt khách du lịch thập phương tìm về Yang Prong trong hành trình du lịch Đăk Lăk. Nhưng khi chiêm ngưỡng dự án công trình phong cách xây dựng này, lòng mọi cá nhân lại mang các cảm giác khó tả. Nào biết rằng, một ngọn tháp kỳ bí có thêm một vị trí đẹp đến vậy. Tháp Yang Prong không xây trên các ngọn đồi cao mà chìm lấp dưới các tán cổ thụ của rừng già Easup. Để rồi quanh đó, dòng sông Ea H’leo không ngừng nghỉ chảy, cứ e ấp uốn lượn quanh khu rừng rậm rậm thưa tạo ra một khung cảnh thiên nhiên tuyệt mỹ.
Nước chảy bốn mùa, các tàn cây cối suốt tháng và lẩn khuất giữa khoảng trống phẳng lặng đó ngọn tháp Yang Prong điêu linh, kín đáo. Thực và ảo xen kẽ vào nhau, bàn tay tạo hóa và bàn tay con người cùng vẽ nên một hình hài đầy hấp dẫn khiến người lữ khách cứ nôn nóng muốn vén bức màn đại ngàn để được chiêm ngưỡng một dự án công trình phong cách xây dựng còn mang bao điều kín kẽ.
Tháp Yang Prong đã không còn đồ sộ, ngọn tháp chỉ cao 9m, có phong cách thiết kế theo kiểu hình búp hoa, nền hình vuông vắn, mỗi chiều năm mét. Toàn bộ tháp được xây bằng gạch nung đỏ trên một nền Cao Bằng đá xanh. Càng lên rất cao, dự án công trình có phong cách thiết kế càng bé dại dần, chóp tháp là các viên gạch được xếp chồng lên nhau. Nhìn bao quanh, người ta chỉ phát dẫn ra một cửa vào độc tôn mở về phía Đông có bề rộng 1,6m.
Không gian trong lòngTháp Chàm Yang Prong chỉ rộng 5m3, nhìn vào ba mặt tường sót lại là các cửa giả mang đặc thù đặc trung. Một điều nổi bật là trong tháp đã không còn được bày diễn trang trí hay có bất kể tượng thờ nào. Tháp cũng chưa được thành lập trên các ngọn đồi cao, núi thấp không bóng cây như các ngọn tháp chàm khác và lại tọa lạc chìm lấp dưới các tán cổ thụ của rừng già Ea Súp và bên con sông Ea H’leo hiền hòa.
Tháp Chàm Yang Prong nghĩa là tháp thờ Thần To, vị thần chuyên cai trị mùa màng theo ý niệm của không ít người Chăm cổ. Đấy là một dự án công trình còn dang dở, chính vì khi thành lập tháp, đồng bào Chăm không bao giờ xây một chiếc mà thông thường là một quần thể. Hiện nay, tháp đã được công nhận là Di sản văn hóa truyền thống cổ truyền rất cần được được bảo tồn. Tuy đã được tôn tạo nhưng nhìn tổng thể tháp vẫn giữ được nét cổ kính, tráng lệ và trang nghiêm của chính bản thân nó.
Chung quanh Tháp Chàm Yang Prong được bao quanh bởi các cây gỗ lâu năm tuổi, khá sum sê, đây cũng chính là bằng chứng cho cố gắng bảo đảm của chính quyền trực thuộc bản địa. Không chỉ là một dự án công trình phong cách xây dựng nghệ thuật và thẩm mỹ độc lạ, tháp Yang Prông mang sắc thái và văn hóa truyền thống cổ truyền Chăm truyền thống kín đáo, cổ kính thâm nghiêm sống sót vững chắc cùng thời hạn. Ngày 3 – 8 – 1991, tháp đã được công nhận là Di tích văn hoá phong cách xây dựng cấp Quốc gia.
Song song với Hồ Ea Súp thượng và Ea Súp hạ, tháp Yang Prong đã làm đa dạng chủng loại thêm các điểm đến chọn lựa cho du lịch Ea Súp. Tuy nhiên do tháp ở khá xa thành phố Buôn Ma Thuột (trên 90 km), đường vào lại rất phức tạp nên tháp còn quá lạ lẫm với đa số chúng ta ở Buôn Ma Thuột, ngay khắp cơ thể Ban mê vốn mang tiếng là kẻ đi nhiều cũng mới chỉ vào đó một lần từ các năm cuối của thế kỷ 20, khi đó ngọn tháp còn rất hoang sơ giữa tán rừng rậm và hiện nay đang bị trùng tu.
Hi vọng một ngày gì đấy, địa chỉ đó sẽ được không ít người nghe biết hơn, đây là khi tour tuyến đường xanh Tây Nguyên biến thành hiện thực. Khi du lịch Ea Súp đã gắn kết được với 2 nơi thăm quan đông khách và hấp dẫn nhất ở Đăk Lăk là Buôn Ma Thuột và nhất là Bản Đôn với các điểm tham quan đình đám như: các bến nước tại buôn Niêng, buôn Kó đung, Vườn Trohbư, cụm du lịch Bản Đôn.
Một dự án công trình phong cách xây dựng tuy dễ dàng và đơn giản các lại chứa đựng bao điều kỳ thú. Người ta tìm về địa chỉ ấy để thỏa cái trí tò mò, để thử cái cảm nghĩ vạch lá ở rừng, vén màn thiên nhiên và kiếm tìm kín kẽ. Câu truyện về ngọn tháp mãi không tạm ngừng ở đó. Cứ những lần du lịch lên vùng cao nguyên Đăk Lăk là người ta lại nhắn nhủ nhau tìm về tháp Yang Prong.
Dự án công trình ấy cứ đứng đó, sừng sững giữa đại ngàn hùng vỹ, in đậm dấu ấn của thời hạn hoang phế, như một chứng nhân lịch sử tự ngàn xưa, bằng chứng cho sự hiện diện của không ít người Chăm thuở nào trên mảnh đất nền Tây Nguyên.
Theo thông tin được biết, tháp Chàm Yang Prong là một dự án công trình tôn giáo thờ thần Siva linh thiêng dưới dạng Mukhalinga – vị thần quan trọng trong văn hóa truyền thống cổ truyền của không ít người Chăm, bởi thế từ dân cư của vùng đất Ea Súp như: Ê đê, Gia Rai, M’nông…cho tới ngườ Kinh đều kéo nhau mang lễ vậy tới đây dâng lên thần linh để cầu mong sức khoe, tiền tài, danh vọng, bình yên và niềm hạnh phúc.
Không chỉ vậy, ngay cạnh tháp còn vô số các nơi thăm quan đình đám của Đắk Lắk như: điểm du lịch Buôn Đôn, buôn Kó Đung hay điểm du lịch sinh thái Troh Bư,…bởi thế, nếu phối kết hợp cùng tham quan trong ngày thì các bạn sẽ càng biết thêm được không ít điều thích thú về cuộc đời và văn hóa truyền thống cổ truyền của không ít dân cư tộc tại vùng đất này đấy nhé.Khu du lịch Troh Bư siêu đẹp gần thác
Rất có khả năng nói, tháp Chàm Yang Prong ở Đắk Lắk đây là một bằng chứng mãnh liệt cho sự sống sót huy hoàng thuở nào của đế chế Khmer trên dải đất hình chữ S thân yêu.
Chuyên Mục: Review Đắk Lắk
Nguồn Blog Review Du Lịch: https://bietthungoctrai.vn/ Tháp Chàm Yang Prong – nét trẻ đẹp Chăm kín đáo giữa đại ngàn Đắk Lắk