Review Tham Quan Đình Tân Hưng Cà Mau ở đâu,kiến trúc,lịch sử,giá trị 2022
Đình Tân Hưng
Ở xã Lý Văn Lâm, TP Cà Mau, có Đình Tân Hưng, chính là ngôi đình đình đám trong lịch sử đấu tranh của quân dân Cà Mau. Năm 1992, Bộ VH-TT đã công nhận Đình Tân Hưng là di tích lịch sử lịch sử cấp đất nước. Đình Tân Hưng là địa chỉ treo cờ Đảng Cộng sản Đông Dương đầu tiên tại Cà Mau (năm 1930). Đây còn là địa chỉ đóng quân của Bộ chỉ huy Chiến trường Tân Hưng, chiến trường chống Pháp tại Cà Mau.
Đình có chỗ đứng rất thuận lợi khi được dựng cất đối lập với con sông Rạch Rập. Một khoảng không thơ mộng với việc che chắn của nhiều cây cối đã khiến cho ngôi đình cũng trở nên nổi biệt tại vùng quê.
Địa chỉ: Đ. QL1, Lý Văn Lâm, Thành phố Cà Mau, Cà Mau
Kiến trúc Đình Tân Hưng Cà Mau
Đình Tân Hưng cách thức thị xã Cà Mau 4 km về hướng Nam tuyến kênh Rạch Rập, lối đi huyện Cái Nước.
Đình được thành lập năm 1907, thông qua cuộc chiến tranh đã bị hư hỏng đồng loạt. Còn giữ lại phần nền cao 0,5 m, diện tích khoảng 25m2. Trên nền đó, nhân dân dựng lại một ngôi đình khác nhỏ thêm hơn (chỉ cần sử dụng nền trước và sân) có diện tích 45,5 mét2.
Nền được xây bằng đá hộc, phía bên trên nền một hành gạch ống bốn lỗ, mặt nền lót gạch tàu vuông 40×40 đã bị tróc lỗ đồng loạt, mái lợp bằng ngói máng, đòn tay gỗ 30×60 được đỡ trên hàng cột gồm 4 hàng/16 cột. Mặt trước là hàng 4 cột xi măng 100×100. Những hàng còn sót lại bằng cột gỗ đã bị mối mọt nhiều. Dưới các chân cột đã kê bằng đá tảng, cấu tạo mái đình bằng bánh ít, trên nóc đúc hai rồng châu, viền mái bằng vữa ciment. Vách vừng bằng lá dừa nước, nóc cao 4,75m- mái hiên cao 02m.
Nhìn chung, cấu tạo đình khá dễ dàng và bị hư hỏng nhiều do chưa được dữ gìn và bảo vệ, trùng tu (có bản vẽ in rõ ràng đi kèm)
Những event lịch sử (treo cờ Đảng và thành lập Chiến trường Tân Hưng) thuộc phần sân đồng (trọng tâm) và vị trí chung (phần lớn thuộc đất của vị trí đình) tới thời điểm này đã không còn gì dấu vết do được san lấp để canh tác. Tiểu bộ vị trí rộng hơn 2ha là địa chỉ đóng quân của lực lượng Cà Mau – Tân Hưng.
Ở đây, Bộ chỉ huy đã chỉ huy bố trí lực lượng hơn ba tháng trời cầm chân địch tại thị trấn Cà Mau cấm đoán chúng ăn vào vùng nông thôn để đảm bảo địa thế căn cứ, lợi dụng tranh thủ thành lập lực lượng, nâng tầm phát triển cuộc chiến tranh du kích đáp ứng kháng chiến lâu dài hơn.
– Những di vật trong di tích lịch sử:
Những hiện vật ảnh hưởng tới việc kiện treo cờ Đảng năm 1930 và chiến trường Tân Hưng đã không còn gì
Tại đình hiện còn hai bàn tròn chân tiên, 2 lần bán kính mặt 1m: Hai liễn thờ đã hư, một kệ ván 1.4×2m.
Hai bàn gỗ vuông và một bàn thờ cúng cũng được làm bằng gỗ, cục bộ đều bị mối, mọt hư hại trên 70%. Ngoài ra còn một bìa gỗ chữ Hán chứng nhận công của góp sức thành lập đình 1907 chữ mờ, bị nứt nẻ nhiều, khó đọc chữ.
Lịch sử Đình Tân Hưng Cà Mau
Năm 1929, Chi bộ Hội Việt Nam giới trẻ cách thức mạng thị trấn Cà Mau được thành lập. Tháng 1/1930, Chi bộ Đảng Cộng sản thị trấn Cà Mau ra mắt, đã tuyên truyền giác ngộ cách thức mạng trong công nhân, nông dân, người lao động thành thị, học viên, học thức yêu nước và chuyển động trào lưu cách thức mạng của quần chúng đấu tranh đòi quyền lợi và nghĩa vụ dân số, dân chủ.
Nổi biệt, qua giác ngộ cách thức mạng, nhân dân xã Tân Thành nổ ra cuộc đấu tranh với mô hình lớn chống thuế thân và event treo cờ Đảng tại Đình Tân Hưng – đêm 1/5/1930. Lương Thế Trân, Nguyễn Thế Cao, Nguyễn Ngọc Hương – ba giới trẻ lớp trẻ vẽ cờ đỏ búa liềm, viết trên lá cờ dòng chữ: “Diệt trừ Pháp tặc” treo trên đỉnh cây dương trước cửa Đình Tân Hưng.
Phương thức mạng Tháng Tám năm 1945 thành công giành chính quyền trực thuộc về tay nhân dân chưa bao lâu thì thực dân Pháp quay lại xâm lăng VN đợt thứ hai: Ngày 23/9/1945, thực dân Pháp tiến đánh Sài Gòn. Ngày 29/1/1946, chúng đánh tỉnh lỵ Bạc Liêu… và tiếp sau đó mấy ngày chúng đánh vào thị trấn Cà Mau.
Nắm ý đồ của giặc Pháp, lực lượng cộng hòa vệ binh quận Cà Mau và du kích thực hiện giải pháp đánh chặn lại bước đi quân của thực dân Pháp. Ban chỉ huy đội cộng hòa vệ binh chọn Đình Tân Hưng làm địa chỉ đóng đô của chỉ huy sở chiến trường. Với tinh thần khẩn trương, trong đêm 31/1/1946, Chiến trường Tân Hưng được dựng nên.
Sáng ngày 3/2/1946, bọn giặc Pháp dẫn vào Rạch Rập một tiểu đội lính Pháp và Khmer điều tra lực lượng Việt Minh. Chúng nổ súng xối xả vào vườn tược, cây cối sum sê rồi kéo về.
Qua hai cuộc chiến vừa nêu trên, Ban Chỉ huy Chiến trường Tân Hưng họp biểu dương tinh thần chiến đấu của đơn vị chức năng, của chiến sỹ và phân công người contact xã Khánh Bình, xã Tân Hưng bổ sung update lực lượng và tăng mạnh giải pháp hợp đồng chiến đấu, lan rộng ra Chiến trường Tân Hưng: từ Cai Di qua Nàng Âm, tới sông Gành Hào và kinh xáng Đội Cường.
Sáng sau (19/2/1946), bọn giặc triệu tập lực lượng, chia thành hai cánh, đánh vào Chiến trường Tân Hưng, cánh quân đầu tiên của giặc cũng vừa tới đoạn lộ cống Bà Điều bị quân ta phục kích chặn đánh. Cánh quân thứ hai bất động kéo quân bọc hậu đội hình của ta, các chiến sỹ của ta nêu cao tinh thần chiến đấu triệu tập súng trường, lựu đạn, ná lãi, phi tiêu (bao gồm đốt khí đá tạo thành nhiều tiếng nổ lớn ảnh hưởng tác động tinh thần bọn giặc) làm chết một số trong những tên, khiến bọn giặc hoảng hốt lôi xác đồng minh về thị trấn Cà Mau.
Nghe tin chiến thắng giặc tại Chiến trường Tân Hưng, các xã: Phong Lạc, Tân Hưng, Thạnh Phú chuyển động dân công, cử phái đoàn tới tiếp tế lương thực, thực phẩm và thăm hỏi tặng quà, động viên tinh thần bộ đội. Tại Đình Tân Hưng, xuồng ghe ken dầy một đoạn kinh. Những mẹ chiến sỹ và các chị nữ giới tình nguyện ở lại Chiến trường Tân Hưng đáp ứng bộ đội chiến đấu.
Cuối tháng tám/1946, Chiến trường Phước Long của ta bị vỡ, Bộ đội Quân khu 9 rút về chi viện cho Chiến trường Tân Hưng. Chiến trường Tân Hưng liên tục được tăng mạnh và lan rộng ra: Bộ đội Quân khu 9, 2 phân đội cộng hòa vệ binh quận Cà Mau, cộng hòa vệ binh Bạc Liêu, Vĩnh Long, Sóc Trăng và du kích các xã: Tân Hưng, Phong Lạc, Thạnh Phú, Tân Hưng Tây…
Tăng mạnh phòng thủ Chiến trường Tân Hưng, quận Cà Mau kêu gọi dân công đắp cản trên sông Tắc Thủ và đào công sự, bố trí bãi chông hai kè sông chặn lại bước đi của giặc. Chiến trường Tân Hưng liên tục lan rộng ra từ tuyến Sông Đốc tới sông Gành Hào qua kinh xáng Mương Điều, tới binh xáng Đội Cường và bố trí lực lượng chiến đấu từ Tân Hưng tới Cái Rắn (xã Phú Hưng) và Sở chỉ huy Chiến trường chuyển về Cái Rắn
Ngày 30/4/1946, thực dân Pháp tăng mạnh quân về thị trấn Cà Mau quá nhiều, chúng chia thành 3 mũi đánh vào Chiến trường Tân Hưng bằng 3 hướng: Gành Hào, Đội Cường – Lộ xe Cà Mau, Năm Căn – Tắc Thủ… Do ta dữ thế chủ động, đối phó nên khi các cánh quân giặc vừa kéo tới ta chiến đấu đẩy lùi nhiều đợt tấn công của giặc, đứng vững trận địa. Trận chiến đấu ác liệt nhất là cộng hòa vệ binh tỉnh Bạc Liêu, tỉnh Sóc Trăng, thị trấn Cà Mau chận đánh cánh quân giặc Pháp từ Tắc Thủ đánh qua gây cho chúng nhiều thiệt hại, buộc chúng phải rút quân về thị trấn Cà Mau.
Sau cuộc chiến này, Quân khu 9 và Tỉnh ủy chỉ huy tăng quân, làm thêm chướng ngại vật, bố trí thêm các trạm gác, tổ chức trinh thám theo dõi nắm tình hình địch, thành lập đường dây gọi điện liên lạc từ Chiến trường về Sở chỉ huy Chiến trường ở Cái Rắn.
Đình Tân Hưng là địa chỉ sinh hoạt văn hóa cổ truyền, giáo dục cổ truyền lịch sử dân tộc và cách thức mạng cho dòng đời trẻ
Ngày 2/5/1946, địch tăng mạnh quân số với việc yểm trợ của máy bay, tàu chiến, trọng pháo, chia thành nhiều mũi tấn công vào Chiến trường Tân Hưng. 8 giờ sáng, qua nhiều đợt máy bay oanh kích và trọng pháo dội vào lúc lộ xe cống Bà Điều, xóm Phước Kiến, Đình Tân Hưng… làng mạc, nhà cửa bị hủy diệt. Bộ binh của chúng long theo mé sông, dưới mương, toàn bộ nổ súng vào trận địa của ta.
Quân ta được lệnh dính kỹ công sự, chờ địch tới gần nổ súng bất ngờ đè bẹp nhiều tên địch. Cánh quân của địch ở Phước Kiến bị ta chận đánh ở kinh xáng Đội Cường. Địch cho tàu sắt bắn trọng pháo dọn đường cho bộ binh băng đường đồng tiến vào Chiến trường Tân Hưng…
Qua 4 giờ đồng hồ thời trang đeo tay chiến đấu rất ngoan cường của lực lượng cộng hòa vệ binh và lực lượng du kích đẩy lùi nhiều đợt tấn công của địch. Do chiến đấu lâu ngày, thiếu đạn và trước thế áp hòn đảo của quân thù… nên Sở chỉ huy Chiến trường Tân Hưng chỉ thị cho cục bộ lực lượng trên toàn tuyến Chiến trường Tân Hưng rút về vùng Đầm Dơi, vùng Năm Căn và vùng U Minh Hạ để bảo toàn lực lượng liên tục cuộc kháng chiến lâu dài hơn
Chiến trường Tân Hưng tuy sinh tồn trong không quá lâu, nhưng đã hoàn thành xong loại giỏi trách nhiệm cầm chân địch tại thị trấn Cà Mau để sở hữu thời hạn tất cả chúng ta củng cố lực lượng, thành lập vùng địa thế căn cứ kháng chiến và gây cho địch các tổn thất lớn lớn.
Chiến trường Tân Hưng còn minh chứng sự chỉ huy kỳ quyết và thống nhất của các cấp đảng bộ, sự đoàn kết và quyết tâm chiến đấu với quân địch của đảng bộ và các tầng lớp nhân dân trong tỉnh. Chiến trường Tân Hưng là việc kiện nổi biệt của hình thức cuộc chiến tranh nhân dân giới thiệu ngay các ngày đầu tiên của cuộc kháng chiến chống Pháp của Đảng bộ và nhân dân Cà Mau rất anh dũng – rất oai hùng!
Đình được thành lập năm 1907, thông qua thời hạn cuộc chiến tranh, đình bị hư hỏng đồng loạt. Trên nền đó, cư dân bản địa cho dựng một ngôi đình khác nhỏ thêm hơn bao gồm 1 gian hai chái, mái lợp ngói âm khí và dương khí, trên nóc đúc hai rồng chầu. Phía trước đình có bức bình phong bằng gạch đắp hình hổ, hai bên có hai trụ gạch vuông, đỉnh trụ đắp hình hai bông sen. Hai bên sân có hai miếu thờ nhỏ dại
Đình Tân Hưng là địa chỉ treo cờ Đảng Cộng sản Đông Dương đầu tiên tại Cà Mau (năm 1930). Đây còn là địa chỉ đóng quân của Bộ chỉ huy Chiến trường Tân Hưng, chiến trường chống Pháp tại Cà Mau.
Sau khi được đứng thứ hạng, di tích lịch sử để được qui hoạch thành lập phần sân thành vườn hoa và xây bia lưu niệm. Riêng công trình xây dựng nhà chính để được sửa chữa trùng tu để tổ chức các sinh hoạt văn hoá, kể truyện cổ truyền.
Giá trị lịch sử – khoa học của di tích lịch sử Đình Tân Hưng
Đình Tân Hưng là địa chỉ đầu tiên của Cà Mau treo cờ Đảng năm 1930. Địa chỉ đây còn là chỗ đứng đóng quân của Bộ chỉ huy chiến trường Tân Hưng. Chiến trường đó đã tập hợp đa phần quần chúng nhân dân ký dánh chống thực dân Pháp, cản cấm đoán chúng từ Cà Mau tấn công vùng nông thôn các tháng trời để thành lập địa thế căn cứ kháng chiến cho Việt Minh.
Thắng lợi của chiến trường Tân Hưng bộc lộ sự chỉ huy sáng suốt, linh động của Đảng, tạo niềm tin cho mọi các tầng lớp nhân dân vào chiến thắng của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp do Đảng Cộng sản Việt Nam chỉ huy
Giờ mở cửa: Sáng: 7h45 – 11h30, Chiều: 1h30 – 5h30
Tính tới năm 2010, Đình Tân Hưng đã được 103 tuổi.
Chuyên Mục: Review Cà Mau
Nguồn Blog Review Du Lịch: https://bietthungoctrai.vn/ Đình Tân Hưng | Du lịch Thành phố Cà Mau
